Đọc để thấy một quyết định của một người có thể đeo gông cùm lên một người mình thương yêu khác cả đời một cách đắng cay như thế nào :(.
Thông tin chung
Tên tác phẩm: Tegami (Bức thư) – 手紙
Tên tác giả: Higashino Keigo – 東野圭吾
Năm xuất bản: 2000-2001
Cốt truyện
Câu chuyện bắt đầu là hình ảnh của hai anh em Tsuyoshi (剛志) và Naoki (直貴) sống với nhau do bố mẹ đã qua đời. Tsuyoshi luôn nghĩ mình chỉ có một ưu điểm là khoẻ mạnh, nên nghỉ học sớm để đi làm kiếm tiền sinh sống, cũng là để cho em trai có thể thực hiện được những điều mà bản thân Tsuyoshi không làm được. Do lao động dùng sức nhiều vất vả nên Tsuyoshi gặp chấn thương, đúng lúc đó Naoki lại cần một khoản tiền lớn để có thể vào đại học.
Lúc ấy, Tsuyoshi đã đưa ra một lựa chọn dẫn tới thay đổi hoàn toàn cuộc đời của cả hai anh em, theo đó dẫn tới ảnh hưởng của rất nhiều nhân vật khác xuất hiện trong truyện. Tsuyoshi đột nhập vào một căn nhà trước đây đã từng có dịp tới khi làm công việc chuyển nhà, vì anh biết rõ nhà đó chỉ có một cụ bà rất hiền hậu, còn gọi bắt chuyện với anh nữa. Khi Tsuyoshi mới lấy được tiền đã bị bà cụ phát hiện, trong lúc bối rối lại nhìn thấy cụ chuẩn bị gọi cảnh sát, hàng loạt viễn cảnh đen tối về tương lai lướt qua trước mắt Tsuyoshi thôi thúc anh trong một phút giây không kiềm chế được đã giết bà cụ. Tsuyoshi bị bắt ngay sau đó, và bị xử phạt 15 năm tù cho tội trộm cướp giết người để trả giá cho hành động bồng bột của mình.
Tất cả bi kịch bắt đầu từ đó. Tình tiết sau đó được dẫn dắt theo dòng cuộc đời của Naoki, và những lá thư đều đặn hàng tháng của Tsuyoshi. Tuy đang ở trong tù, Tsuyoshi vẫn hàng tháng gửi thư cho Naoki, bất kể có nhận được hồi âm hay không. Những bức thư viết về hối hận của anh khi đã hành động thiếu suy nghĩ, hỏi thăm về cuộc sống của em trai, kể về những chuyện xảy ra trong tù, những tưởng mọi chuyện vẫn thế tiếp diễn yên bình, nhưng hoàn toàn không. Không chỉ Tsuyoshi phải đau khổ để chuộc lại lỗi lầm của mình, mà chính cuộc đời của Naoki cũng hoàn toàn đảo lộn. Tất cả những cố gắng trong cuộc đời của Naoki, đi tìm việc, học lên đại học, tìm người yêu, tham gia làm âm nhạc, chuẩn bị ra mắt, cưới vợ, có con, sinh hoạt ở khu dân cư, sau một thời gian khi bí mật “em trai của kẻ giết người cướp của” lộ ra, tất cả đều đổ vỡ.
Toàn bộ câu chuyện là hình ảnh cuộc sống vật lộn của Naoki khi phải mang trên mình cái mác “em trai kẻ giết người”, và rồi mỗi lá thư vô tình vô ý từ người anh lại càng nhắc nhở thêm cho Naoki về mối quan hệ anh em, về sự việc mà nếu có thể Naoki muốn xoá bỏ một nghìn một vạn lần. Quyết định cuối cùng của Naoki là gì, và thực sự ý nghĩa của quyết định ấy, thì phải đọc tới tận dòng cuối cùng mới có thể biết được, rất đúng phong cách của Higashino Keigo, nếu không đọc tới trang cuối của tác phẩm thì không thể hiểu hết được ý đồ của tác giả.
Vài suy nghĩ
(chú ý có phần tiết lộ nội dung kết truyện)
Một câu hỏi lớn khi đọc xong truyện là nếu đặt mình vào vị thế của Naoki thì sẽ lựa chọn thế nào? Mình với bạn đã bàn luận rất nhiều mà vẫn chưa đưa ra được một kết luận mà cả hai đều cảm thấy hợp lý. Lựa chọn của Naoki là cắt đứt mối quan hệ với người anh, cũng là lựa chọn mà hầu hết người đọc có thể dự đoán được từ khoảng giữa chuyện, kể từ lúc Naoki không trả lời thư của anh, chuyển địa chỉ mà không báo, hơn nữa những lần đọc xong thư của anh thì Naoki lại gặp chuyện, không có thời gian suy nghĩ kỹ hơn về lá thư hay cách trả lời.
“直貴は鏡の自分にいった。あっちを取ればこっちを取れない、人生は何かを選ぶ代わりに何かを捨てるってことの繰り返しだ。
だから俺は兄貴を捨てるよ。俺には元々兄貴なんていない。俺はずっと、生まれた時から一人だった。これからもそうだ。”
(Naoki tự nói với bản thân, rằng chọn điều này đồng nghĩa với việc không thể chọn điều kia, con người đều là lặp lại việc từ bỏ những điều khác nhau khi đưa ra những lựa chọn của bản thân mà thôi. Vậy nên, tôi phải từ bỏ anh trai. Tôi chẳng có người anh nào cả. Từ trước tới nay, vẫn mãi chỉ là một mình tôi mà thôi. Từ giờ trở đi cũng vậy.)
ステージに立ち、客席にいるはずの兄を探すと後方右端に項垂れて合掌する剛志の姿が目に入る。
寺尾に促されて、『イマジン』を歌おうと口を開くが、声が出ない。
Đây là những dòng cuối cùng kết truyện, cũng là hình ảnh đau lòng nhất, khi Naoki được bạn cùng nhóm nhạc ngày xưa Terao mời lên biểu diễn cùng nhóm, chính bài hát mà trước kia đã đưa Naoki tới với con đường âm nhạc, bài hát Imagine của John Lennon. Naoki tìm kiếm xung quanh khu vực khán giả, và thấy bóng hình của người anh trai Tsuyoshi, nhưng chính lúc ấy Naoki không thể cất lên tiếng hát mặc cho không chỉ Terao mà cả bản thân Naoki cũng tự thúc giục mình.
Tại sao ư? Bài hát “Imagine” kia mang hình ảnh ý nghĩa không phân biệt đối xử, tự do bình đẳng. Lần đầu tiên gặp nhóm nhạc Naoki đã hát rất hay, cho dù không qua đào tạo và mới tiếp xúc với âm nhạc, nhưng do chất giọng của mình và phần nào sự lĩnh hội của bài hát nên mới thể hiện được tốt. Ngược lại, thời điểm này đây chính Naoki đã tự xây lên bức tường phân biệt đối xử cho chính mình, từ bỏ đi người anh trai cũng tức là thừa nhận tất cả những gì mình bị đối xử không tốt từ trước đến nay đều là do bị đối xử khác do bối cảnh bản thân khác với mọi người. Giờ thì Naoki lấy tư cách gì để hát lên những lời bình đẳng đây?
Người ta nói các bài hát thất tình hay làm người nghe rơi lệ, là do người nghe mang cùng cảm xúc, đồng cảm với những ngôn từ của bài hát nên mới động tâm tới vậy, lời bài hát có thể ảnh hưởng tới một người không nhỏ cũng không phải là chuyện hiếm. Đọc một câu chuyện buồn cũng vậy, như Tegami có lẽ cũng vì gợn lên trong lòng mình những chuyện không vui lắm nên mới làm mình khóc không ít lần. Mình đọc cuốn này khi đang đi du lịch với bạn, do đi vé thanh xuân (seishun) phải bắt tàu rất dài nên dư thời gian để đọc từ từ suy ngẫm.
Câu chuyện không chỉ đơn giản là buồn một màu xám ảm đạm, mà còn là bí bách của các nhân vật, không chỉ Tsuyoshi bị giam cầm trong nhà tù vật lý, còn là những tâm lý tội lỗi những mặc cảm tự ti mà một người tù dư dả thời gian sẽ đắm chìm trong những suy nghĩ đó khó lòng mà có thể dứt ra, bản thân Naoki cũng có những cái lồng của riêng mình, những vỏ ốc mà khi tưởng chừng tháo gỡ được chiếc này thì ẩn sau bên trong còn một chiếc khác dày hơn kiên cố hơn và khó trút bỏ hơn. Cuộc đời trong tù của Tsuyoshi dường như còn tươi đẹp hơn cuộc đời của Naoki ngoài kia.
Nhiều lần mình cầm truyện lên định đọc tiếp, nhưng nghĩ lại những chuyện xảy ra còn dang dở, lại không cách nào bước tiếp được vào mê cung bế tắc của Tegami. Tới lúc đọc xong là tương đối muộn của buổi đêm rồi, mình trao đổi với bạn về nội dung truyện, lại nghe được câu “không còn cách nào khác, chỉ có thể như vậy thôi” mà thấy bất lực tận cùng, hoá ra đúng thực sự trên đời có những chuyện chỉ có thể dùng một câu “đành phải vậy” mà chấp nhận. Không hiểu khi tự đặt mình lại vào vị thế nhân vật thì sẽ phải lựa chọn thế nào nhỉ?
Đánh giá tổng thể: 8.5/10.0⭐️.
(mình thực sự hi vọng truyện có thể bớt bế tắc hơn 🙁 )
2 Comments